Môi trường liên quan tới những thể chế hay lực lượng bên ngoài tổ chức đã ảnh hưởng đến hoạt động và kết quả hoạt động của tổ chức.
Môi trường tổng quát
Bao gồm những yếu tố, những lực lượng bên ngoài tổ chức có ảnh hưởng mạnh mẽ nhưng không trực tiếp đến tổ chức. Có 5 nhóm yếu tố:
– Các yếu tố kinh tế (lãi suất ngân hàng, chu kỳ kinh tế, lạm phát,…);
– Các yếu tố về chính trị, pháp luật (luật pháp, qui định, chính sách của nhà nước, thể chế chính trị,…);
– Các yếu tố xã hội (xu hướng nhân chủng học, tôn giáo, chuẩn mực đạo đức, quan điểm mức sống, công luận, dư luận…);
– Các yếu tố tự nhiên (ô nhiễm môi trường, khan hiếm tài nguyên, thời vụ,…);
– Các yếu tố kỹ thuật (công nghệ mới, giai đoạn bảo hòa trong chu kỳ sống của sản phẩm, công nghệ sinh học, người máy, thông tin liên lạc,…);
Môi trường đặc thù
Bao gồm các yếu tố trong ngành và là các yếu tố ngoại cảnh đối với doanh nghiệp, quyết định tính chất và mức độ cạnh tranh trong ngành sản xuất kinh doanh đó. Có 5 yếu tố:
– Đối thủ cạnh tranh,
– Người cung cấp,
– Khách hàng,
– Đối thủ mới tiềm ẩn,
– Sản phẩm thay thế.
Ước lượng sự bất trắc của môi trường
Căn cứ hai yếu tố bất trắc của môi trường là độ phức tạp của các yếu tố và mức thay đổi của chúng, có thể phân chia môi trường thành 4 nhóm:
– Môi trường đơn giản và ổn định: (1) Có ít yếu tố, (2) Các yếu tố có phần tương tự nhau và cơ bản không thay đổi, (3) Người quản trị rất ít cần tời kiến thức phức tạp về những yếu tố.
– Môi trường đơn giản và năng động: (1) Có ít yếu tố, (2) Các yếu tố có phần tương tự nhau nhưng thay đổi liên tục, (3)Người quản trị rất ít cần tời kiến thức phức tạp về những yếu tố.
– Môi trường phức tạp và ổn định: (1) Có nhiều yếu tố, (2) Các yếu tố không tương tự nhau và cơ bản không thay đổi, (3) Người quản trị rất cần tời kiến thức phức tạp về những yếu tố.
– Môi trường phức tạp và năng động: (1) Có nhiều yếu tố, (2)Các yếu tố không tương tự nhau và thay đổi liên tục, (3)Người quản trị rất cần tời kiến thức phức tạp về những yếu tố.
Giảm bớt sự bất trắc bằng cách quản trị môi trường
Để giảm bớt sự bất trắc của môi trường, nhà quản trị cần có biện pháp quản trị thích hợp. Có thể áp dụng một số biện pháp như: Dùng đệm ở đầu vào hoặc đầu ra (dự trữ), San bằng, Tiên đoán, Cấp hạn chế, Hợp đồng, Kết nạp, Liên kết, Qua trung gian, Quảng cáo.